Panitia Kesusasteraan Melayu

Panitia Kesusasteraan Melayu


CARTA ORGANISASI
Panitia Kesusasteraan Melayu.


PENGERUSI   : TUAN OMAR BIN AHMAD
NAIB PENGERUSI   : EN AKASHAH ISMAIL
GURU KANAN BIDANG   : PN FARIDAH JAAFAR
KETUA PANITIA & GURU   : PN RUPIDAH IBRAHIM

                                     
Rasional.
  •  Meningkatkan prestasi pelajar dalam mata pelajaran Kesusasteraan Melayu.   
  • Menjadi bahan rujukan atau panduan bagi guru-guru Bahasa Melayu melaksanakan program  atau aktiviti panitia.
  • Mengatasi masalah pelajar lemah dalam pembelajaran Kesusasteraan Melayu.
  • Memudahkan guru-guru merancang dan melaksanakan program bagi meningkatkan pencapaian  Kesusasteraan Melayu.  
       
    Objektif
      • Memperbaiki pencapaian kelulusan SPM ke tahap 100%.
      • Memperbaiki kuputusan grad mata pelajaran Kesusasteraan Melayu SPM iaitu 10% -1A dan 10% - 2A. 
      • Memastikan pelajar dapat menguasai definisi aspek-aspek sastera dan gaya bahasa dalam sastera.  
      • Meningkatkan minat pelajar membaca prosa moden dan prosa tradisional yang terdapat  di dalam teks Kesusasteraan Melayu yang dikaji.    
      • Meningkatkan minat pelajar dalam mengkaji puisi moden dan pusi tradisional. 
      • Meningkatkan kualiti tahap professionalisme guru-guru. 7.
      • Meningkatkan kualiti pengurusan dan keberkesanan panitia.

      DEFINISI
      Perkataan sastera berasal daripada bahasa sanskrit iaitu "castra". Susastera yang bermaksud kata yang membawa maksud khusus iaitu :

      Su indah, baik,, lebih berfaedah
      Sastera huruf atau buku
      (ke) susastera (an) kumpulan buku-buku yang indah bahasanya dan baik isinya


      J.S Badudu
      Sastera harus ditinjau dari dua segi iaitu bahasa dan isi

      Hashim Awang
      Ciptaan senia yang disampaikan melalui bahasa.



      GENRE SASTERA

      Genre Sastera ialah kategori atau jenis karya sastera atau seni yang dicirikan dengan sesuatu gaya, bentuk atau kandungan tertentu.

      KAMUS DEWAN
      Hasil seni (karya tulisan) dalam bentuk prosa atau puisi yang mempunyai ciri-ciri keistimewaan yang tertentu.


      PERBEZAAN BAHAN SASTERA DAN BUKAN SASTERA

      KESUSASTERAAN

      Sajak tentang bunga kemboja.


      Novel yang mengisahkan pengembaraan dengan keretapi.


      Cerita mata-mata gelap.


      Drama tentang gadis menunggu telefon berbunyi.

      BUKAN KESUSASTERAAN


      Penerangan menegnai bungan kemboja.


      Jadual perjalanan keretapi.


      Berita jenayah.


      Panduan telefon.

      UNSUR-UNSUR DALAM KESUSASTERAAN.
      Hashim Awang mengelaskan unsur-unsur dalam kesusasteraan kepada empat , iaitu :

      Intelek.
      Menimbulkan satu-satu fikiran tertentu yang tinggi dan menarik dalam sesebuah karya sastera.

      Emosi.
      Membezakan di antara karya sastera dengan karya bukan sastera.

      Imaginasi.
      Melihatkan ketajaman daya penglihatan dan pengamatan pengarang terhadap satu-satu benda dan peristiwa.

      Teknik.
      - Merangkumi cara pengarang menyusun peristiwa di dalam cerita , memilih kata-kata, mengatur rangkap-rangkap dalalm sajaknya, meletakkan adengan-adengan dalam lakonannya dan lain-lain.


      Kesusasteraan Melayu Klasik
      -sastera tertua yang disampaikan secara lisan dan diturunkan dari satu generasi ke generasai lain yang mempunyai unsur tokok -tambah.
      -ia wujud sebelum adanya alat pencetak.
      -di hasilkan sebelum tahun 1800.
      -hasil yang masih tersimpan tidak kira dalam apa bentuk dan bagaimana corak.
      -disampaikan dalam bentuk lisan dan sebahagian kecil dalam bentuk tulisan tangan.
      -punya nilai dan ukuran yang tersendiri.
      -terpancar ‘worldview masayarakat’
      -setiap karya adalah hak cipta bersama----- tiada nama pengarang.
      -khayalan dicampuradukkan dengan kenyataan----tujuan hiburan dan pengajaran.
      -mempunyai unsur-unsur setempat.
      -bersifat universal.

      Kesusasteraan Lisan.
      kesusasteraan yang disampaikan melalui peraturan dari satu generasi ke satu generasi yang lain.
      dikenali juga sebagai sastera rakyat
      contoh sastera lisan berbentuk cerita:
      cerita asal-usul ( Dongeng harimau jadian, dongeng gerhana )
      cerita binatang ( Cerita Sang Kancil, Pelanduk )
      cerita jenaka ( Pak Pandir, Pak kaduk dan Lebai malang )
      cerita lagenda ( Mahsuri, Hang Tuah )
      cerita penglipur-lara ( Malim Deman, Malim Dewa, Anggun Cik Tunggal )

      PERIBAHASA
      -ayat atau kelompok yang mempunyai susunan yang tetap dan mempunyai pengertian yang tertentu(kamus dewan)
      -juga dikenali sebagai bidalan atau pepatah
      -contoh---‘biar mati anak janagn mati adat’.

      PANTUN
      -sejenis puisi lama yang biasanya terdiri daripada empat bis pertama meraris dalam tiap-tiap rangkap (dua baris pertama merupakan pembayang maksud dan yang selainya mengandungi maksudnya (Kamus Dewan).

      JENIS-JENIS PANTUN
      1. Pantun dua kerat
      2. Pantun empat kerat
      - Pantun kanak-kanak
      - Pantun jenaka
      - Pantun bersukacita
      - Pantun berdukacita
      - Pantun kiasan
      - Pantun budi
      - Pantun nasihat
      - Pantun agama
      - Pantun kasih sayang
      - Pantun nasib
      3. Pantun enam kerat
      4. Pantun lapan kerat
      5. Pantun sepuluh kerat
      6. Pantun dua belas kerat
      7. Pantun tiga belas kerat
      8. Pantun berkait

      Contoh:

      Pantun dua kerat
      Pantun kanak-kanak
      Sudah gaharu cendana pula,
      Sudah tahu bertanya pula.

      Pantun empat kerat
      Pantun jenaka
      Ayam disabung jantan dipaut,
      Jika ditambat kalah laganya,
      Asam di darat ikan di laut,
      Dalam belanga bertemu jua.

      Pantun enam kerat
      Apa di harap padi seberang,
      Entah berderai entahkan tidak,
      Entah dimakan pipit melayang,
      Apa diharap kekasih orang,
      Entah bercerai entah tidak,
      Entah makin bertambah sayang.


      MANTERA
      Kata atau ayat apabila diucapkan dapat menimbulkan kuasa ghaib (untuk menyembuhkan penyakit dan lain-lain), jampi. (Kamus Dewan)

      TEROMBA
      Sejarah yang diceritakan dalam bentuk perbilangan, tombo, riwayat (Kamus Dewan).
      Merupakan susunan kata-kata adat.

      Ciri-ciri
      Puisi bebas yang tidak tentu jumlah baris, rangkap, rima atau jumlah perkataan dalam satu baris.
      Terdapat sisipan berbagai-bagai puisi yang lain, misalnya pantun, gurindam, peribahasa dalam seuntai teromba.
      Isinya memuat hal-hal yang berhubungan dengan undang-undang, adt istiadat yang diamalkan oleh sesuatu kelompok masyarakat.

      Contohnya: Terombo dalam adat istiada perkahwinan.

      GURINDAM
      Sejenis bentuk puisi (terdiri daripada dua baris, berisi dengan pelbagai pengajaran. (Kamus Dewan).
      Dalam baris kedua termuat jawapan atau ketegasan bagi baris pertama tadi.
      Rima akhir tiap-tiap baris gurindam adalam sama.

      Jenis-jenis gurindam :-
      Gurindam serangkap dua baris
      Gurindam serangkap empat baris
      Gurindam bebas


      SELOKA
      Menurut kamus dewan seloka ialah sejenis puisi yang mengandungi ajaran (sindiran, jenaka, dll)
      Perkataan ‘seloka’ berasal daripada bahasa Sanskrit iaitu ‘shloka’.
      Bentuk puisi lama yang ditulis secara berangkap-berangkap
      Rima akhir adalah tidak tetap
      Ia digubah sama ada mengikut bentuk pantun, syair ataupun perumpamaan
      Seloka tidak mempunyai pembayang

      Contoh seloka tiada pembayang :
      Sudah bertudung terendak Bentan,
      Dengan siapa saya sesalkan,

      Sudah untung permintaan badan,
      Pagar siapa saya sesarkan.


      TEKA-TEKI
      Menurut Kamus Dewan teka-teki ialah soalan yang dikemukakan secara samar-samar atau rumit yang jawapanya harus diduga, soalan untuk menduga akal

      Contoh teka-teki ialah :
      Kalau tuan muda teruna,
      Pakai seluar dengan gayanya,
      Kalau tuan bijak laksana,
      Biji di luar apa buahnya ?

      KESUSASTERAAN TULISAN

      Kesusasteraan tulisan ialah kesusateraan yang disampaikan secara bertulis
      Pada awalnya, tulisan jawi digunakan untuk menulis kesusasteraan.
      Sebelum adanya alat pencetak, banyak karya sastera bertulis dengan tangan sahaja.
      Contohnya Hikayat Hang Tuah dan Sejarah Melayu
      Setelah masyarakat didatangi peradaban barat, alat cetak dan tulisan rumi di perkenalkan.
      Contoh karya-karya sastera adalah seperti Hikayat Sang Kancil
      Sastera bertulis berbentuk cerita terbahagi kepada 3 iaitu novel, cerpen dan drama.


      NOVEL
      Menurut Kamus Dewan novel didefinisikan sebagai cerita dalam bentuk prosa, biasanya panjang dan kompleks yang berkaitan dengan pengalaman dan kelakuan sosial.

      Menurut Hashim Awang novel adalah prosa cerita yang panjang dan menceritakan kisah hidup manusia pada sesuatu tempat dan dalam suatu masa tertentu untuk menlahirkan satu persoalan kehidupan yang menarik.

      Contoh novel yang terkenal ialah Novel Siti Nurbaya.

      Menurut Hashim Awang Novel terbahagi kepada :

      Novel Perwatakan
      Novel Psikologi
      Novel Peristiwa
      Novel Resaman
      Novel Sejarah
      Novel Sosial
      Novel Politik
      Novel Lawan Alam

      Novel perwatakan
      Perlukisan dan perkembangan watak.
      Contoh :Rentong

      Novel psikologi
      Menekankan penjiwaan watak
      Contoh : Hari-hari Terakhir Seorang Seniman

      Novel peristiwa
      Peristiwa-peristiwa menarik tetapi mungkin tidak berhubungan.
      Contoh : Puteri Gunung Tahan

      Novel resaman
      Penceritaan tentang adat resam satu-satu masyarakat pada satu masa dan tempat tertentu.
      Contoh : Cinta Gadis Rimba

      Novel sejarah
      Penekanan kepada kedua-dua aspek sejarah dan adat resam
      Contoh : Panglima Awang

      Novel Sosial
      Menekankan mengenai persoalan masyarakat
      Contoh : Salina

      Novel Politik
      Persoalan politik
      Contoh : Krisis

      Novel lawan alam
      Kisah kawasan-kawasan tertentu
      Contoh : Ranjau Sepanjang Jalan

      CERPEN
      Cerita pendek (Kamus Dewan)
      Cerpen ialah bentukcereka pendek, yang membawakan satu persoalan bagi menghasilkan satu kesan tertentu yang indah. (Hashim Awang)

      Contoh : Cerpen Ngayau ciptaan Ali Majod.

      Ciri-ciri
      Sebuah cerita atau kisah berbentuk prosa
      Menonjolkan hanya satu kesan
      Mengisahkan dengan agak terperinci suatu perisiwa

      Cerpen memperlihatkan adanya unsur-unsur dramatik. Contohnya cerpen Segeluk Air tulisn Khadijah Hashim.

      DRAMA
      Sejenis cereka yang berbentuk lakonan : ia selalunya dipentaskan.
      Perkataan ‘drama’ berasal daripada bahasa Yunani yang bermaksud ‘gerak’.

      Sifat Drama
      Isu konflik
      Aksi fizikal atau mental
      Jangka waktu persembahan yang terbatas

      Jenis Drama
      Komedi
      Tragedi
      Opera
      Pantomin
      Tragedi-Komedi



      SASTERA BERTULIS BERBENTUK BUKAN CERITA

      ESEI
      Menurut Kamus Dewan esei bermaksud karangan prosa (yang biasanya lebih pendek daripada tesis atau disertasi) tentang sesuatu tajuk.
      Menurut Encyclopedia Britannica bermaksud satu karangan yang berpatutan panjangnya.

      SAJAK
      Menurut Hashim Awang sajak adalah puisi baru yang bebas daripada peraturan-peraturan dalam pembentukan rangkap, baris, kata-kata dan rima. Sajak bersifat demikian untuk dapat mengucapkan fikiran penyair dalam cara yang lebih indah, segar dan bebas.

      SIFAT-SIFAT SAJAK
      Tidak mempunyai imbangan bunyi yang tetap
      Sajak tidak semestinya mengemukakan pertentangan bunyi atau rima akhir di hujung tiap-tiap baris ayat atau dimana-mana juga.
      Mempunyai rangkap, tetapi bilangan baris ayat pada serangkap tidaklah tetap.
      Mempunyai baris-baris ayat yang membangunkan rangkap.
      Mempunyai keharmonian atau penyesuaian yang baik antara isi dengan bahasa.

      BENTUK-BENTUK SAJAK
      Disitkhon
      Sajak yang ditulis dalam bentuk dua baris bagi tiap-tiap serangkap

      Terzina
      Sajak yang serangkapnya terdiri daripada tiga baris

      Quantrain
      Sajak yang rangkap-rangkapnya terbangun atas empat baris. Bentuknya lebih menyerupai pantun dan syair.

      Quintain
      Sajak yang rangkapnya dibentuk oleh lima baris atau kalimat

      Sextet
      Sajak yang digubah dengan pemaikaian rangkap yang terdiri daripada enam baris.

      Oktaf (stanza)
      Sajak yang rangkapnya terdiri oleh lapan baris atau kalimat


      ISI DALAM SESEBUAH SAJAK
      Unsur pujaan
      Unsur keagamaan
      Unsur kesedihan
      Unsur pengajaran
      Unsur sindiran
      Unsur percintaan
      Unsur pengisahan

      CARA MENIKMATI SESEBUAH SAJAK
      Mengenali sifat luar sesebuah sajak
      Mengenali gaya bahasa atau imej visual sesebuah sajak
      Mengetahui latar belakang penyair atau penulis
      Mengetahui tujuan penyair sesebuah sajak

      CARA MENDEKLAMASI SAJAK
      Pemahaman
      Mimik
      Peresapan
      Gerak geri
      Pengucapan
      Daya hafal
      Daya ucapan dan irama
      Batas kalimat

      KRITIKAN SASTERA
      Usaha mempertimbangkan dan menilai karya sastera secara jujur dan sistematik.
      Merupakan cabang ilmu yang mempunyai fungsi-fungsi sediri.
      Pertimbangan dan penilaian terhadap karya –karya sastera akakn diperkuat dengan alasan –alasan yang munasabah.

      FUNGSI KRITIKAN SASTERA
      Menyumbangkan pengetahuan dan seterusnya mengembangkan pengetahuan itu.
      Memberikan bantuan besar kepada pembaca menikmati karya sastera dengan menerangkan tentang karya sastera dan pengarangnya dengan jelas.
      Membuat perbezaan antara karya sastera yang baik dengan karya sastera yang tidak baik.
      Memberikan kenerangan kepada pengarang cara-cara hendak menyesuaikan karya sasteranya dengan pembaca.
      Menghapuskan prasangka buruk terhadap karya sastera dan juga kesusasteraan.
      Memperkenalkan karya sastera yang baru kepada mereka yang tidak sempat membaca.

      BUKU-BUKU KRITIKAN TEORI

      Poetics oleh Aristotle
      Principles of literary Criticism (1924 ) oleh L.A. Richards
      Anatomy of Criticism (1957 ) oleh Norhrop Frye
      Kritikan Sastera di Malaysia

      BUKU-BUKU KRITIKAN AMALI
      Lives of the Poets oleh Dr. Johnson.
      Essays in Criticism oleh Mathew Arnold
      Seleted Essays oleh T>S> Eliot
      Novel-novel Malaysia dalam kritikan susunan Hamzah Hamdani


      Jenis Lain Kritikan Sastera
      Kritikam mimetik – melihat karya sastera sebagai satu perimen alam.
      Kritikan prgmatik – melihat karya sastera sebagai alat yang boleh
      Kritikan ekspresif – melihat karya sastera sebagai alat bagi pengarang menyatakan fikiran dan perasaannya
      Kritikan objektif – melihat karya sastera sebagai sesuatu yang istimewa yang boleh berdiri sendiri.

      KRITIKAN SASTERA DAN ILMU-ILMU LAIN

      BIDANG ILMU PENGGUNAAN MELAHIRKAN
      Sejarah
      Sosiologi
      Psikologi
      Estetika
      Kritikan sejarahan dan biografi
      Kritikan sosial dan Marxist
      Kritikan psikologi, Freudian dan mitos
      Kritikan Formal

      PENDEKATAN-PENDEKATAN DALAM KRITIKAN SASTERA


      Pendekatan moral
      Pendekatan sosiologi
      Pendekatan psikologi
      Pendekatan tipainduk
      Pendekatan struktur